Ukosowanie taśmy podczas cięcia jest zjawiskiem, które może być wywołane zarówno naturalnym zużyciem taśmy, jak i nieprawidłowościami w wykonaniu narzędzia oraz w eksploatacji. W poniższym tekście skupimy się na opisaniu tych przyczyn tego zjawiska, które nie są bezpośrednio związane ze zużyciem (stępieniem, lub wykruszeniem) zębów taśmy.
Zbyt szeroko rozstawione ramiona przecinarki
Ta przyczyna ukosowania nie jest najczęstsza, ale jest najprostsza do usunięcia. Podczas cięcia ruchoma prowadnica przecinarki powinna znajdować się na tyle blisko materiału przecinanego, na ile pozwala na to budowa przecinarki. Zmniejszenie długości pracy swobodnej taśmy (części w której taśma nie jest prowadzona, ani nie pracuje w materiale) wpływa na zwiększenie jej sztywności i może zniwelować lub zlikwidować zjawisko ukosowania.
Nieprawidłowe naprężenie taśmy
Naprężenie taśmy zapewnia jej odpowiednią sztywność podczas pracy. Taśma naprężona zbyt słabo ma tendencje do „szukania” mniejszego oporu – to objawia się odchodzeniem od linii cięcia wymuszonej poprzez elementy prowadzące. W przypadku zbyt dużego naprężenia ukosowanie występuje w wypadku jednoczesnego pękania taśmy, stosowania dużego posuwu, lub zużycia elementów prowadzących, które prowadzi do odkształcenia materiału taśmy.
Do sprawdzenia naprężenia taśmy najczęściej wykorzystuje się tensometr. Poniżej przedstawiamy zalecane przez nas wartości naprężenie taśmy bimetalowej w zależności od jej szerokości.
Naprężenie dla taśm o szerokości 27mm powinno wynosić:
20,000-25,000 PSI (138 – 172 MPa)
Naprężenie dla taśm o szerokości 34mm powinno wynosić:
25,000-30,000 PSI (172 – 207 MPa)
Naprężenie dla taśm o szerokości 41mm powinno wynosić:
Powyżej 30,000 PSI (207 MPa)
Zbyt duży posuw
Stosowanie zbyt dużego posuwu w stosunku do prędkości cięcia (ale także zbyt niskiej prędkości w stosunku do posuwu) powoduje przepełnienie wrębów taśmy wiórami. Najczęściej to zjawisko będzie powodowało zniszczenie uzębienia taśmy, ale początkowo taśma napotykając duży opór będzie „szukała” (to zjawisko jest też opisywane słowem „myszkowanie”) linii mniejszego oporu, schodząc z pierwotnej linii cięcia.
Nieprawidłowa podziałka
Zbyt drobny ząb w stosunku do materiału będzie powodował takie same zjawiska, jak cięcie ze zbyt dużym posuwem. Mniejsze zęby taśmy będą przepełniały się wiórami, a to może wywołać ukosowanie taśmy.
Maksymalne załadowanie imadła
Producenci maszyn w nazwie urządzenia podają zazwyczaj maksymalny zakres mocowania dla danej przecinarki, np. AMADA HFA 250 pozwala na cięcie materiałów do 250mm szerokości. Niekiedy zdarza się, że wartości te znacznie się różnią przy wykorzystaniu takich samych szerokości taśm. Przytoczona wcześniej AMADA HFA 250 korzysta z taśmy tnącej o przekroju 34×1,1mm. Niektóre urządzenia o podobnych taśmach posiadają zakres mocowania nawet 400mm i więcej. Jest to spowodowane tym, że te urządzenia nie są skierowane pod cięcia długich serii materiałów pełnych i są raczej nastawione na wielozadaniowość. Producent zaznacza tym samym, że możemy na tej maszynie przecinać, np. dwuteownik o szerokości 400mm. Podczas cięcia materiału pełnego o szerokości 400mm na tej samej przecinarce możemy napotkać problemy wywołane niewystarczającą sztywnością taśmy – wymagany nacisk jest zbyt duży przy dużej szerokości pracy taśmy. Może to powodować „wieszanie się” taśmy na materiale (głowica wyprzedza taśmę), co zazwyczaj prowadzi do ukosowania. Możemy temu w pewnym stopniu zapobiec stosując niższe wartości posuwu.
Rys.1 Wieszanie się taśmy na materiale
Zużycie elementów prowadzących
Podczas pracy przecinarki elementy prowadzące ulegają wytarciu. Zużyte elementy albo nie są w stanie zapewnić prawidłowego prowadzenia i umożliwiają taśmie na zejście z linii cięcia, albo wywołują nacisk na korpus taśmy prowadząc do jej odkształcenia. Regularna wymiana podstawowych elementów (płytki i łożyska) zapewnia zachowanie żywotności taśmy, ale także zapobiega przed niszczeniem kolejnych elementów, np. kół przecinarki.
Nieprawidłowe mocowanie materiału
Zdarza się, że ukosowanie nie jest wywołane żadnym z powyższych czynników, a wynika z przechylenia materiału w imadle – np. ze względu na nieprawidłową wysokość ustawienia rolek odbiorczych. Podobne zjawisko może mieć miejsce przy uszkodzeniu lub znacznym zużyciu samych szczęk imadła/ imadeł.