Określanie długości cięcia

Dobór podziałki uzębienia w dużej mierze uzależniony jest od długości, na której pracują zęby piły taśmowej. W celu prawidłowego dobrania uzębienia należy uwzględnić wymiary przecinanych materiałów, ich kształt, ilość sztuk w pakiecie oraz sposób ich zamocowania w imadle. Poniższe rysunki przedstawiają sposób pomiaru długości cięcia najczęściej spotykanych przypadków:

• Cięcie prostoliniowe
• Cięcie pod kątem
• Cięcie elementów
  w pakietach

Docieranie piły taśmowej

Zęby nowej piły taśmowej są ostre jak brzytwa. W większości przypadków, aby przedłużyć żywotność taśmy należy ją dotrzeć. W tym celu krawędzie zębów należy nieznacznie zaokrąglić, usuwając w ten sposób powstałe na skutek obróbki mikro karby. Dzięki prawidłowo przeprowadzonej procedurze docierania można wydłużyć żywotność piły taśmowej nawet o 30%.

• 
  Nowy
  ząb
  
• 
  Ząb źle dotarty
  
• 
  Ząb dobrze dotarty
  

Gdy piła jest docierana podczas cięcia materiałów łatwo skrawalnych (np. stale konstrukcyjne, aluminium), posuw należy ograniczyć do około 50% jego wartości roboczej. W zależności od rodzaju materiału piłę można uznać za dotartą, gdy powierzchnia przeciętego przez nią materiału wyniesie ok. 300-600 cm².

Docierając piłę podczas cięcia materiałów trudno skrawalnych (stale narzędziowe, stale nierdzewne, stopy niklu) posuw należy zredukować nawet o ok. 25% jego wartości roboczej. Normalną pracę można rozpocząć, gdy powierzchnia przeciętego przez piłę materiału wyniesie ok. 160 cm.

• Zasada uproszczona

Po dotarciu zwiększanie posuwu do wartości roboczej powinno odbywać się powoli. Należy przy tym uważnie obserwować wióry oraz zachowanie zarówno piły, jak i przecinarki.

Prędkość

Prędkość piły taśmowej to prędkość liniowa z jaką uzębienie przemieszcza się w przecinanym materiale podczas skrawania. Im prędkość jest większa, tym mniejszy – bardziej pożądany – kąt płaszczyzny ścinania, a przez to większa wydajność cięcia. Maksymalna wartość prędkości jest jednak ograniczona przez skrawalność przecinanego materiału.

Tabela doboru prędkości piły taśmowej w zależności od gatunku przecinanego materiału:

Powyższe dane są orientacyjne i mogą się zmieniać zależnie od wielu czynników eksploatacyjnych, takich jak skład i wymiary materiału, budowa i stan techniczny przecinarki oraz zastosowana piła taśmowa.

Posuw

Posuw to głębokość penetracji ostrza w materiale odniesiona do czasu. Im większa jest wartość posuwu, tym mniejszy – bardziej pożądany – jest kąt płaszczyzny ścinania, a przez to większa wydajność cięcia.

Z punktu widzenia efektywności cięcia najbardziej wskazane jest usuwanie jak największej ilości materiału w jak najkrótszym czasie. Prędkości i posuw piły taśmowej są w znacznej mierze ograniczone przez ilość wydzielanego podczas cięcia ciepła. Skutkiem nadmiernego wzrostu temperatury jest znaczne skrócenie żywotności narzędzia.

• 
  Większy kąt
  płaszczyzny ścinania
  
• 
  Mniejszy kąt
  płaszczyzny ścinania
  

Pojemność wrębu

Podczas skrawania materiału powstający wiór zwija się we wrębie, a następnie zostaje z niego odprowadzony. Jeśli pojemność wrębu zostanie przekroczona przed odprowadzeniem wióra poza strefę cięcia, to przerośnięty wiór może czopować przestrzeń wrębu. W konsekwencji często doprowadza to do pogorszenia jakości powierzchni cięcia, zniszczenia piły, a ostatecznie nawet do uszkodzenia przecinarki.

• 
  Prawidłowy
  wiór
  
• 
  Przekroczenie
  pojemności wrębu
  

Wióry

Praktycznym wskaźnikiem właściwego doboru wartości posuwu i prędkości piły taśmowej jest wygląd wiórów. Należy je uważnie obserwować i odpowiednio zmieniać parametry cięcia. Poglądowo przedstawiają to poniższe rysunki.

• 
  Grube wióry
  należy zmniejszyć prędkość piły taśmowej i/lub posuwu
• 
  Rozdrobnione wióry
  należy zwiększyć posuw
• 
  Poskręcane wióry
  posuw i prędkość dobrane prawidłowo

Płyny chłodząco-smarujące

Płyn chłodząco-smarujący odprowadzając nadmiar ciepła oraz wypłukując powstałe podczas cięcia wióry, w istotny sposób przyczynia się do przedłużenia żywotności piły taśmowej oraz przecinarki. Aby zapewnić prawidłowe działanie płynu chłodząco smarującego należy zwrócić szczególną uwagę na jego właściwe doprowadzenie bezpośrednio do strefy cięcia. Płyn powinien być utrzymywany w czystości, a w zakresie prawidłowego rozcieńczenia koncentratu należy stosować się do wskazówek producenta.

Regularnie sprawdzaj prawidłowe działanie systemu chłodzącego i jakość chłodziwa

ZNACZENIE PŁYNÓW CHŁODZĄCO-SMARUJĄCYCH:

» Odprowadzanie nadmiaru ciepła
» Ograniczenie tarcia
» Usuwanie wiórów

Promień cięcia konturowego

Podczas cięcia konturowego piła taśmowa jest poddawana szczególnym obciążeniom zginającym
i skręcającym. Z tego powodu jej szerokość jest zasadniczym czynnikiem ograniczającym minimalną wartość wycinanego promienia. Zalecane szerokości pił w zależności od promieni cięcia przedstawia poniższy rysunek:

Zaleca się używanie najszerszej piły taśmowej dopuszczalnej dla wybranego promienia cięcia.

• ZOBACZ

Mocowanie materiału w imadle

Sposób w jaki zamocowany jest materiał w imadle może mieć duży wpływ na koszt cięcia. Często załadowanie mniejszych pakietów przecinanych materiałów zwiększa efektywność cięcia. Wszystkie maszyny mają wyznaczoną ładowność imadeł i maksymalny przekrój przecinanego materiału. Przeciętny, praktyczny stopień wykorzystania pełnej pojemności imadeł to 1/2, a w przypadku trudnych materiałów 1/3 pojemności podanej przez producenta. W przypadku cięcia materiałów takich jak kształtowniki, dwuteowniki, rurki, ważne jest zamocowanie materiału w taki sposób, aby piła taśmowa cięła przez możliwie zwarty przekrój.

• 
  Kilka przykładów i sposobów mocowania materiału w imadle.
• 
  Przykład wykorzystania maszyny zapewniający zwiększenie żywotności piły taśmowej.
• 
  Przykład maksymalnego wykorzystania ładowności przecinarki (zmniejszona żywotność piły taśmowej).

Przeciążenie piły taśmowej

Ze wzrostem oporu, na skutek zwiększonego posuwu lub zmieniających się przekrojów ciętego materiału, rośnie naprężenie rozciągające grzbiet piły taśmowej. Powoduje to wyboczenie płaszczyzny piły taśmowej, wpływając tym samym na brak prostopadłości cięcia.

• 
  brak prostopadłości
• 
  Przecięty materiał
• 
  Przecięty materiał

» Kalkulowanie realnej, ekonomicznej wydajności cięcia dla poszczególnych operacji. W praktyce powinna ona
   stanowić 1/2 wydajności maszyny podawanej przez producenta (dla materiałów trudno skrawalnych 1/3).
» Stosowanie szerszej piły taśmowej zapobiega jej nadmiernemu zginaniu, pozwalając na zwiększenie posuwu.
» Regulacja rozstawu prowadnic. Należy je zsuwać jak najbliżej siebie tak, aby skrócić pracujący odcinek piły, który
   nie jest podparty.
» Zmniejszenie rozmiaru pakietu. Przecinanie mniejszej ilości elementów dodatnio wpływa na szybkość
   cięcia i żywotność piły taśmowej.
» Zmiana zamocowania materiałów o nieregularnych kształtach. Zmiana pozycji nieregularnie ukształtowanych
   materiałów w imadle może zwiększyć szybkość cięcia.
» Regularne sprawdzanie stopnia zużycia taśmy. Z czasem podczas normalnej eksploatacji piły taśmowej jej zęby
   ulegają stępieniu. W rezultacie tnie się wolniej, zużywając więcej energii i osiągając mniejszą dokładność cięcia.
» Sprawdzanie innych czynników warunkujących efektywność cięcia. Przede wszystkim należy sprawdzić    prawidłowość doboru uzębienia do gabarytów ciętego materiału, prędkość piły taśmowej i wartość posuwu.

Problemy eksploatacyjne

• 

  Nieprostopadłe cięcie

  Najczęstsze przyczyny:
  » Maksymalne załadowanie imadła
  » Zbyt duży posuw
  » Zbyt duży luz w prowadnicach bocznych
  » Zbyt małe naprężenie piły taśmowej
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Zbyt drobna podziałka w stosunku do wymiarów przecinanego   materiału
  » Twarde wtrącenia w materiale lub jego utwardzona powierzchnia
  » Zniszczenie lub naturalne zużycie uzębienia

• 

  Zatrzymanie piły w przecinanym materiale

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Niewłaściwe naprężenie piły
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Niewłaściwe zamocowanie kształtowników
  » Zbyt mały luz w prowadnicach bocznych
  » Zużycie uzębienia

• 

  Nadmierne drgania i hałas

  Najczęstsze przyczyny:
  » Zbyt mały luz w prowadnicach bocznych
  » Zbyt małe naprężenie piły taśmowej
  » Zbyt duży posuw
  » Zbyt mała prędkość piły
  » Zanieczyszczone wiórami koła przecinarki
  » Brak mocy przecinarki

Pęknięcia i zerwania

• 

  Zerwania taśmy poza zgrzewem – od grzbietu

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Zbyt duży posuw
  » Nieprawidłowe prowadzenie piły powodujące ocieranie o kołnierz   koła
  » Zużyte, uszkodzone lub zanieczyszczone prowadnice grzbietowe
  » Niewłaściwe naprężenie piły
  » Uszkodzenie grzbietu podczas nieprawidłowego transportu,   rozpakowywania lub instalacji piły na przecinarce

• 

  Prostoliniowe zerwanie lub pęknięcie taśmy poza zgrzewem – od wrębu

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Niewłaściwe naprężenie piły
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Niewłaściwe zamocowanie kształtowników
  » Zbyt mały luz w prowadnicach bocznych
  » Zużycie uzębienia

• 

  Krzywoliniowe zerwanie taśmy poza zgrzewem – od wrębu

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nadmierne naprężenia skręcające podczas pracy piły
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Niewłaściwe naprężenie piły

• 

  Zerwanie taśmy na zgrzewie

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Zbyt duży posuw
  » Nieprawidłowy luz w prowadnicach bocznych
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Niewłaściwe naprężenie piły
  » Nieprawidłowe prowadzenie piły na kołach
  » Zużyte, uszkodzone lub zanieczyszczone prowadnice grzbietowe
  » Uszkodzenie grzbietu podczas nieprawidłowego transportu,   rozpakowywania lub instalacji piły
  » Wadliwy zgrzew

Zniszczone uzębienie

• 

  Równomiernie wytarte i zaokrąglone wierzchołki zębów

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nieprawidłowo przeprowadzona procedura docierania piły
  » Zbyt duża prędkość piły w stosunku do przecinanego materiału
  » Nieprawidłowy posuw
  » Nieprawidłowy dobór piły w stosunku do przecinanego materiału
  » Nieprawidłowe doprowadzenie płynu chłodząco-smarującego, jego   nieodpowiednia jakość, niewłaściwe stężenie lub zupełny brak
  » Zużyta lub uszkodzona szczotka czyszcząca, albo jej zupełny brak
  » Twarde wtrącenia w materiale lub jego utwardzona powierzchnia

• 

  Zużycie powierzchni bocznych po obu stronach zębów

  Najczęstsze przyczyny:
  » Uszkodzone lub zużyte prowadnice grzbietowe
  » Uszkodzone, zużyte lub zanieczyszczone prowadnice boczne
  » Wycofywanie piły przed zakończeniem cięcia

• 

  Zużycie powierzchni bocznej z jednej strony zębów

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nieprawidłowe prowadzenie piły na kołach
  » Uszkodzone, zużyte lub zanieczyszczone prowadnice boczne
  » Brak prostopadłości cięcia
  » Ocieranie zębów o części przecinarki
  » Ocieranie zębów o powierzchnię cięcia podczas podnoszenia   głowicy

• 

  Wykruszone lub wyłamane grupy zębów

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nieprawidłowo przeprowadzona procedura docierania piły
  » Zużyta lub uszkodzona szczotka czyszcząca, albo jej zupełny brak
  » Zbyt duży posuw
  » Niewłaściwe zamocowanie przecinanego materiału
  » Nieprawidłowo dobrana podziałka uzębienia
  » Nieprawidłowe doprowadzenie płynu chłodząco-smarującego, jego   nieodpowiednia jakość, niewłaściwe stężenie lub zupełny brak
  » Twarde wtrącenia w materiale lub jego utwardzona powierzchnia
  » Zbyt mała prędkość piły taśmowej

• 

  Przebarwione wierzchołki zębów na skutek przegrzania

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nieprawidłowe doprowadzenie płynu chłodząco-smarującego, jego   nieodpowiednia jakość, niewłaściwe stężenie lub zupełny brak
  » Zbyt duża prędkość piły taśmowej
  » Zbyt duży posuw
  » Piła nieprawidłowo założona i pracująca w niewłaściwym kierunku

• 

  Wióry przygrzane do wierzchołków zębów

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nieprawidłowe doprowadzenie płynu chłodząco-smarującego, jego   nieodpowiednia jakość, niewłaściwe stężenie lub zupełny brak
  » Zużyta lub uszkodzona szczotka czyszcząca, albo jej zupełny brak
  » Niewłaściwa prędkość piły taśmowej
  » Niewłaściwy posuw

• 

  Wręby wypełnione wiórami

  Najczęstsze przyczyny:
  » Zbyt drobna podziałka uzębienia
  » Zbyt duży posuw
  » Zużyta lub uszkodzona szczotka czyszcząca, albo jej zupełny brak
  » Nieprawidłowe doprowadzenie płynu chłodząco-smarującego, jego   nieodpowiednia jakość, niewłaściwe stężenie lub zupełny brak

Uszkodzenia korpusu

• 

  Zużycie powierzchni bocznych korpusu piły – równomierne po obu stronach

  Najczęstsze przyczyny:
  » Uszkodzone, zużyte lub zanieczyszczone prowadnice boczne
  » Nieprawidłowe ustawienie luzu w prowadnicach bocznych
  » Nieprawidłowe doprowadzenie płynu chłodząco-smarującego, jego   nieodpowiednia jakość, niewłaściwe stężenie lub zupełny brak

• 

  Zużycie powierzchni bocznych korpusu piły – nierównomierne po obu stronach

  Najczęstsze przyczyny:
  » Zbyt duży luz w prowadnicach bocznych
  » Uszkodzone, zużyte lub zanieczyszczone prowadnice boczne
  » Ocieranie taśmy o części przecinarki
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących

• 

  Wytarty i/lub zniekształcony grzbiet piły taśmowej

  Najczęstsze przyczyny:
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Zbyt duży posuw
  » Nieprawidłowe prowadzenie piły powodujące ocieranie o kołnierz   koła
  » Zużyte, uszkodzone lub zanieczyszczone prowadnice grzbietowe

• 

  Zerwana piła rozwinięta na płaszczyźnie jest wygięta w stronę grzbietu

  Najczęstsze przyczyny:
  » Zbyt mały luz w prowadnicach bocznych – po stronie uzębienia
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Uszkodzone lub zużyte koła przecinarki
  » Zbyt duży posuw
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Nieprawidłowe prowadzenie piły na kołach

• 

  Zerwana piła rozwinięta na płaszczyźnie jest wygięta w stronę uzębienia

  Najczęstsze przyczyny:
  » Zbyt mały luz w prowadnicach bocznych – po stronie grzbietu
  » Uszkodzone lub zużyte koła przecinarki
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Zbyt duży posuw

• 

  Skręcenie rozwiniętej piły w „ósemkę”

  Najczęstsze przyczyny:
  » Zbyt duże naprężenie piły
  » Zbyt duży posuw
  » Zbyt mały luz w prowadnicach bocznych
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Uszkodzone lub zużyte koła przecinarki
  » Nieprawidłowe prowadzenie piły na kołach
  » Kształtowe cięcie zbyt małych promieni

• 

  Zerwana piła po rozwinięciu jest skręcona wzdłużnie

  Najczęstsze przyczyny:
  » Zbyt duże naprężenie piły
  » Zbyt duży posuw
  » Zbyt mały luz w prowadnicach bocznych
  » Nadmierne rozsunięcie ramion prowadzących
  » Nadmierne obciążenie prowadnic grzbietowych
  » Uszkodzone lub zużyte koła przecinarki
  » Nieprawidłowe prowadzenie piły na kołach
  » Kształtowe cięcie zbyt małych promieni